Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał 19 lutego 2015 r. interpretację indywidualną o sygnaturze IPPB4/415-972/14-2/MS. Interpretacja ta dotyczyła podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłaceniem pracownikowi dodatkowej odprawy pieniężnej. Zdaniem organu będzie ona stanowiła dla pracownika przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.

Na wstępie należy zaznaczyć, że dokonanie zwolnień pracowniczych z powodu restrukturyzacji spółki jest przyczyną niedotyczącą pracowników – w rozumieniu art. 1 Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W związku z tym pracodawca wypłacił zwalnianym pracownikom odprawy z tytułu zwolnień grupowych. Oprócz tego niektórym ze zwalnianych pracowników wypłacono odprawy dodatkowe dla osób w szczególnej sytuacji, czyli m.in. takich, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność w stopniu znacznym, pracownikom objętym zwolnieniami wspólnie z współmałżonkiem oraz osobom będącym jedynym żywicielem rodziny lub osobom samotnie wychowującym dzieci. W związku z wypłacaniem odpraw dodatkowych pojawiła się wątpliwość co do tego, czy spółka miała prawo zakwalifikować odprawy dodatkowe wypłacone zwalnianym pracownikom jako przychód zwolniony z opodatkowania –na podstawie przepisu art. 21, ust. 1, pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – i nie pobrać z tego tytułu zaliczek na podatek dochodowy.

Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, że zwolnieniem objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, ewentualnie postanowień układów zbiorowych pracy. Ponadto stwierdził, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia, polegającym na naprawieniu szkody – czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc o uszczerbek zarówno majątkowy, jak i niemajątkowy. Podkreślił również, że jeżeli chodzi o istotę odprawy, to nie można zgodzić się z twierdzeniem, że tego typu świadczenie jest odszkodowaniem, czyli naprawieniem szkody lub straty, jaką pracownik poniósł w związku z pozbawieniem go zatrudnienia. Odprawa stanowi po prostu świadczenie pracodawcy w razie zaistnienia zdarzeń, które zgodnie z odpowiednimi przepisami powodują niemożliwość, niecelowość lub zbędność kontynuacji stosunku pracy.

Dyrektor Izby Skarbowej uznał więc, że wypłacona pracownikowi dodatkowa odprawa nie będzie zwolniona od podatku. Co istotne, wejście w życie przepisów Ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1328 i 1478) również nie zmieniło dotychczasowej zasady, zgodnie z którą przepis art. 21, ust. 1, pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie wyłącznie do odszkodowań i zadośćuczynień. Zatem wypłacona odprawa pieniężna będzie stanowiła dla pracownika przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, a spółka jako płatnik jest obowiązana do poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy.

Klaudia Kaniecka, Komitet Podatkowy Pracodawców RP