Na posiedzeniu które odbyło się 5 lutego 2015 r. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej i Pełnomocnik Rządu ds. Zwalczania Nieprawidłowości Finansowych na Szkodę Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii Europejskiej - Agnieszka Królikowska omówiła działania podejmowane w celu zmniejszenia luki podatkowej w obszarze podatku VAT.
Przedstawiciele Ministerstwa Finansów obecni na posiedzeniu podzielili te działania na dwie kategorie. Pierwszą z nich są działania kontrolne, drugą natomiast działania legislacyjne. Do pierwszej kategorii należą czynności analityczne w tym typowanie podmiotów ryzyka w celu ograniczenia kontroli przeprowadzanych u podmiotów co do których ryzyko prowadzenia działalności przestępczej nie występuje. Jest to istotne zarówno z punktu widzenia uczciwych przedsiębiorców, dla których kontrola oznacza spowolnienie normalnej pracy, jak i dla Skarbu Państwa, gdyż organy kontroli koncentrują siły na podmiotach ryzyka, co zwiększa szanse na zmniejszenie uszczupleń. Koncentracja działań na podmiotach wysokiego ryzyka jest niezwykle ważna, ponieważ jak podała pani minister - przyspiesza to czas reakcji na działania przestępcze, a trzeba pamiętać, że jeden miesiąc „działalności” podmiotu dokonującego oszustw podatkowych naraża Państwo na straty dochodzące nawet do 1 200 000 zł. Agnieszka Królikowska podkreśliła ponadto, że podmiotami zwiększonego ryzyka są głównie Ci przedsiębiorcy którzy posiadają jedynie wirtualne biura, przedmioty te jednak stosunkowo łatwo zweryfikować.
Pani minister przyznała, że wśród działań kontrolnych pozytywne efekty przynosi program Taxfree prowadzony we współpracy ze służbą celną i strażą graniczną. Podkreślała również współprace służb celnych, straży granicznej oraz organów administracji podatkowej zarówno polskich jak i zagranicznych w obszarze oszustw związanych z obszarem obrotu paliwami. Przypominała, że niezwykle ważna jest tutaj solidarność i współpraca z organizacjami branżowymi, które pomagają w prawidłowej weryfikacji podmiotów dopuszczających się przestępstw w obszarze podatku VAT. Istotne jest także, aby tego rodzaju współpraca była promowana i rozszerzała się również wśród przedsiębiorców innych branż.
Z kolei do kategorii drugiej należy pakiet zmian legislacyjnych, w szczególności wprowadzenie w Polsce mechanizmu odwróconego obciążenia. Przedstawiciele Ministerstwa Finansów obecni na posiedzeniu podkomisji przyznali, że mechanizm ten nie jest najlepszym mechanizmem obronnym przeciwko przestępstwom w podatku od towarów i usług, ponieważ eliminując jeden rodzaj oszustw podatkowych umożliwia dokonywanie innych. Z kolei przedstawiciele przedsiębiorców zwracali uwagę na fakt, że objęcie mechanizmem reverse charge jednego rynku powoduje przeniesienie się przestępców podatkowych na inne sfery, co w rezultacie oznacza tylko przeniesienie problemu na inny obszar i stwarzanie pola do oszustw które umożliwia zastosowanie tego mechanizmu. Mimo to, wprowadzenie mechanizmu reverse charge stało się koniecznością, ponieważ jest to swego rodzaju odpowiedź na analogiczne regulacje w sąsiadujących z Polską państwach, które spowodowały, że fala przestępczości związanej z wyłudzaniem zwrotu podatku VAT przeniosła się poza granice ich państw, do Polski, jednocześnie zmniejszając ich lukę podatkową. Z tego powodu przedsiębiorcy działający w branżach objętych w krajach sąsiednich mechanizmem odwróconego obciążenia obecni na posiedzeniu podkomisji apelowali o reagowanie na zmiany legislacyjne u naszych sąsiadów i odpowiednie przepisy wprowadzane systematycznie w Polsce.
Ważna jest więc wytężona praca nad zmianami które uszczelnią system podatkowy w Polsce, a jednocześnie nie będą uderzać w uczciwych przedsiębiorców. Obecnie obserwujemy zjawisko polegające na rezygnacji przedsiębiorców z nowych inwestycji ze względu na obawę przed wejściem w kontakty z podmiotami prowadzącymi działalność przestępczą w obszarze podatku VAT oraz znalezienie się w łańcuszku w którym jeden z podmiotów jest tzw. przedsiębiorcą znikającym.
Klaudia Kaniecka, Komitet Podatkowy Pracodawców RP
