Rozszerzenie listy podmiotów mających dostep do tajemnicy skarbowej to niebezpieczny pomysł

Propozycja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, by umożliwić policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Straży Granicznej dostęp do informacji objętych tajemnicą skarbową jest niebezpiecznym rozwiązaniem.

To nie pierwsza tego typu inicjatywa MSW. W 2013 r. Minister Spraw Wewnętrznych wystąpił z wnioskiem o zmianę przepisów, upoważniając policję do dostępu do akt i informacji stanowiących tajemnicę skarbową.  Propozycja ta nie została jednak uwzględniona ze względu na powagę tajemnicy skarbowej, o której stanowi art. 293 § 1 i 2 Ordynacji Podatkowej. Chodzi o indywidualne dane w deklaracjach i innych dokumentach składanych przez podatników, płatników czy inkasentów.

Nasuwa się w takim razie pytanie, czy jeszcze szersza propozycja MSW, obejmująca swoim zakresem również ABW i Straż Graniczną, jest dobrym pomysłem. Z jednej strony jest oczywista potrzeba wzrostu efektywności ustaleń dotyczących przedmiotów i korzyści pochodzących z przestępstwa, z drugiej zaś należy chronić indywidualne i niezwykle wrażliwe dane o podatnikach.  Poza tym wydaje się bardzo prawdopodobne, że - ze względu na charakter działania sprawców przestępstw - ewentualne zwiększenie uprawnień odpowiednich służb nie zwiększy ich zdolności w zakresie zwalczania przestępczości. Warto przy tym podkreślić, że takie upoważnienie stanowi poważne niebezpieczeństwo i może być groźne dla przedsiębiorców ze względu na zwiększone ryzyko wycieku tych danych i naruszenie powagi tajemnicy skarbowej.

Dostęp do informacji objętych tajemnicą skarbową powinien być ściśle rozumianym wyjątkiem. Taki wyjątek jest już zresztą znany polskiemu porządkowi prawnemu. Art. 298 pkt. 5b Ordynacji Podatkowej przyznaje Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego dostęp do informacji objętych tajemnicą skarbową na etapie czynności operacyjno-rozpoznawczych, czyli zapobieżeniu przestępstwom lub ich wykryciu oraz ustaleniu sprawców i uzyskaniu dowodów. Przyznanie szefowi CBA dostępu do danych dotyczących tajemnicy skarbowej zdaje się być wystarczającym zabezpieczeniem dla interesów Skarbu Państwa. Poza tym istnieje już szereg organów i instytucji, które ze względu na charakter swych działań, w szczególności jeżeli chodzi o kontrolę prawidłowości należności publicznoprawnych, mają dostęp do tajemnicy skarbowej. Trzeba tez wziąć pod uwagę interes samego podatnika, który byłby inwigilowany ze wszystkich możliwych stron, a także nieekonomiczność wykonywania przez różne organy tych samych działań, a nawet ryzyko wzajemnego wkraczania w swoje kompetencje.

 

Komitet Podatkowy Pracodawców RP