Ministerstwo Rozwoju i Finansów nie przedstawiło posłom oceny skutków uszczelniania systemu podatkowego – zdaniem resortu jest na to jeszcze za wcześnie. Zdaniem Pracodawców RP zmiany idą w dobrym kierunku, ale niepokojący jest brak ochrony rzetelnych przedsiębiorców nieświadomie uwikłanych w skomplikowany system wyłudzeń.

Na czwartkowym posiedzeniu sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju 23 marca posłowie spodziewali się usłyszeć od przedstawicieli resortu informację o wpływie zmiany przepisów regulujących zwrot podatku VAT na kondycję polskich przedsiębiorców. Jednak Podsekretarz Stanu Paweł Gruza już na wstępie zaznaczył, że na przedstawienie szczegółowych danych jest jeszcze zdecydowanie zbyt wcześnie.

Odniósł się jednak do mechanizmu odwróconego obciążenia w podatku VAT, który został wprowadzony m.in. w obrocie paliwami, elektroniką, a ostatnio w branży budowlanej, określając go jako rozwiązanie wyłącznie doraźne. Oszuści podatkowi bowiem, po wprowadzeniu odwrotnego obciążenia na konkretne towary bądź usługi, automatycznie przenoszą swoją przestępczą działalność na inny rynek. Problem oszustw w tej sytuacji nie znika, a zostaje jedynie przesunięty na inny obszar.

W ocenie resortu najważniejszym remedium na problemy związane z oszustwami VAT ma być system podzielonej płatności, czyli tzw. split-payment. Rozwiązanie to w uproszczeniu polega na tym, że sprzedawca będzie otrzymywał kwotę netto na swój rachunek podstawowy, natomiast kwota podatku VAT wpływałaby na jego specjalny rachunek przeznaczony do rozliczania tego podatku. Z tego konta podatnik mógłby płacić VAT naliczony na fakturach, które otrzymuje od swoich kontrahentów. Administracja skarbowa będzie mogła w ten sposób na bieżąco monitorować rozliczenia podatku. Inne rozwiązania systemowe jak rejestr faktur czy Jednolity Plik Kontrolny również mają znacząco utrudnić działalność przestępcom.

Pracodawcy RP dążenie do rozwiązania problemu luki w podatku VAT przy pomocy rozwiązań systemowych oceniają pozytywnie. W naszej opinii wyłącznie gruntowna przebudowa systemu podatkowego może wpłynąć na rzeczywiste ograniczenie nieprawidłowości. Nie można jednak przy tym zapominać o ochronie rzetelnych przedsiębiorców, którzy nieświadomie zostali włączeni w skomplikowane łańcuszki obrotu towarem – i również stali się ofiarami przestępców.

Tymczasem pomimo licznych apelów przedsiębiorców resort nie zaproponował dotychczas żadnych instrumentów pozwalających na zapewnienie takim rzetelnym przedsiębiorcom ochrony.

Brakuje również narzędzi pozwalających uczciwym przedsiębiorcom na określenie rzetelności potencjalnego kontrahenta – i tym samym wykluczenia podejrzanych firm z rynku. Bez takich narzędzi przedsiębiorcy mają niewielkie szanse na uniknięcie uwikłania w łańcuch transakcji służący wyłudzeniu VAT. Zwracamy także uwagę na potrzebę podjęcia przez resort finansów szybkich działań związanych z branżą budowlaną, która ze względu na liczne wątpliwości związane z odwrotnym obciążeniem ma poważne problemy z prawidłowym rozliczaniem podatku VAT.

Łukasz Czucharski, Komitet Podatkowy Pracodawców RP